• BIST 10276.88
  • Altın 2390.367
  • Dolar 32.335
  • Euro 34.7427
  • İstanbul 13 °C
  • Diyarbakır 13 °C
  • Ankara 9 °C
  • İzmir 15 °C
  • Berlin 14 °C

Suriye muhalefetinden manzaralar

Doğu Ergil

4 hafta önce Suriye muhalefetinden çeşitli oluşumlar, özellikle Kürt örgütlerin temsilcileri, Beşşar el-Esed sonrasında Suriye'nin nasıl yönetileceğini tartışmak için Paris'te bir araya geldiler.

Toplantının adı "Suriye'de Güç Paylaşımı Konusunda Diyalog"du.

Katılanlar, Suriye'de hüküm süren şartların herkes için büyük bir güvenlik riski oluşturduğu ve ülkenin geleceğini tehdit ettiği konusunda hemfikirdi. Yaygın şiddet genel yakınma konusuydu. Suriye'nin barış içinde demokratikleşme şansının acımasız bir yönetim tarafından rehin alındığı kanısındaydılar. Bir diğer şikayet konusu da Özgür Suriye Ordusu'nun (ÖSO), al-Nusra gibi aşırı örgütlerin ve yabancı cihadi savaşçıların sızmasıyla halktan uzaklaştığı ve kimi yerlerde aşırı şiddete başvurmasıydı.

Toplantıda hemen hemen bütün renkleriyle temsil edilen Kürtler, iç savaşın durdurulması ve kanlı yönetimin sonlandırılması konusunda mutabık kaldılar. Siyasetin militerleşmesi demokratik arayışları gerilettiği için siyasetin silahla yapılmasının önlenmesi genel kabul gördü. Tüm katılmacılar yabancı müdahalesinden yakındılar ve bu durumun Suriye'yi bölgesel hırsların oyun bahçesi haline getirdiğini belirttiler.

İki iddia özellikle öne çıktı:

1- Emirlikler'den ve Rusya'dan gelen silahlar, şiddetin boyutlarını büyütüyor.

2- Türkiye, Kürt gruplar arasında olduğu kadar Sünni Araplar ile Kürtler arasında da ayırım yapıyor.

Kürtler ne istiyor?

Katılmacılar, Rusya'nın BM'deki engellemeleri nedeniyle uluslararası camianın Esed'i yeterince sıkıştıramadığını, bunun da muhalefeti giderek radikalleştirdiğini ve şiddeti yaygınlaştırdığını belirttiler. Gelen insani yardımın, onlara el koyan silahlı güçler yüzünden yerel halka ulaştırılamadığından yakındılar.

Kürtlere gelince: Yeni yapılacak anayasaya haklar merkezli bir karakter kazandırılmasını ve bunun ademimerkeziyetçilik veya federalizmle güçlendirilmesini savundular. Esed hükümeti düştükten sonra Suriye'nin etnik ve dinsel bir kavgaya tutuşmaması için hoşgörü kültürünün yaygınlaştırılmasının ve savaş suçu işleyenlerin hesap vermesinin adalet açısından önemine dikkat çektiler.

Bugün, Kürt partilerinin, kontrolleri altındaki bölgelerde güvenlik ve temel ihtiyaçları karşıladıklarını belirttiler. Aralarındaki dayanışma noksanlığının güç birliğini ve ortak bir amaç etrafında birleşmelerini zorlaştırdığını kabul ettiler. Ayrıca Suriye Ulusal Konseyi (SUK) ile Kürt Yüksek Konseyi arasında geliştirilecek diyaloğun Kürt çıkarlarına daha iyi hizmet edeceğini vurguladılar. Genel şikayetleri, SUK'un Suriye halkının etnik, dinsel ve dilsel farklılıkları yanında Kürtler'in varlığını ve haklarını kabul etmediğinden yakındılar.

Suriye anayasasına bakış

Kürtler bugünkü Suriye anayasasının şoven ve ayırımcı olduğunu; sadece Arap kimliğini tanıdığını, devlet başkanına mutlak yetkiler verdiğini ve onun sadece Müslüman olmasına olanak tanıdığına değindiler. Ademimerkeziyeti veya federalizmi mümkün kılacak, merkezi hükümetin yetkilerini sınırlandıracak yeni bir anayasanın yapılmasının önemine dikkat çektiler. Ancak bunlar yapılabilirse Kürt bölgesinin Suriye'den kopmayacağını savundular.

Tartışma bölümünde öne çıkan en önemli konular şunlardı:

1- Askeri bir çözüm, Somali'ye benzeyen Suriye'nin de parçalanmasına neden olabilir. Çözüm ülkedeki bütün grupların aralarındaki diyalogla sağlanmalıdır. Dış aktörlere fazla bel bağlanmamalıdır.

2- PKK, terörist bir örgüttür. Eğer PYD (Demokratik Birlik Partisi) kendisini PKK'nın bir uzantısı olarak görüyorsa ABD onunla çalışamaz. Kürt Yüksek Konseyi PYD'den ibaret değildir. Kürt Yüksek Konseyi'nin Suriye Ulusal Koalisyonu'na katılması kendi kararıdır. Dış baskıyla olmamıştır.

  • Yorumlar 0
  • Facebook Yorumları 0
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış
    ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    Bu yazıya henüz yorum eklenmemiştir.
Yazarın Diğer Yazıları
ÖNE ÇIKANLAR
Tüm Hakları Saklıdır © 2009 İlke Haber | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.
Tel : 0532 261 34 89