Siyasal kimlikler ve partiler -1-

Kimlik, bir kişinin kendini birey ve grup aidiyeti açısından nasıl tanımladığına ilişkin bir kavramdır. Başkaca dendiğinde kimlik, bireyin kendi gözünde ve başkalarının gözünde ne olduğudur.

Birey kendisine ilişkin (öznellik) algısı ile kendisinin başkası gözündeki (sosyal) algısının uyumlu olmasını ister. Kişisel bütünlüğe bu sayede ulaşabilir; kendini saygın ve varlığını değerli görür. Ben, sen, o, onlar böyle oluşur...

İnsan öznel ve sosyal kimliklerini birleştirip içselleştirerek kendisini tanımlar. Tanımladığı gibi de tanınmasını ister. Üstlendiği roller, bu kimliğe göre belirlenir.

Bir ülkede/toplumda çeşitli kimlik alanları vardır: Cinsel, mesleki, etnik, siyasal, dinsel vb... Metropoll, muntazam aralıklarla yaptığı siyasal kimlik araştırmalarında geçen ay ülke nüfusunun şu tabloyu sergilediğini tespit etti:

TÜRKİYE



Türkiye'nin siyasal kimlik dağılımına göre halkın %23,8'i Atatürkçü/Kemalist. Bu en büyük grup. İkinci öbek %18,9 ile milliyetçi/ulusalcı. Ona yakın büyüklükte bir grup, %18,6 ile geleneksel/dindar muhafazakâr. %12,3 büyüklüğünde bir grup demokrat/liberal; %8,9'luk bir grup sosyal demokrat/sosyalist. %3,6'lık bir grup ülkücü. %2,5'lik bir grup Kürt milliyetçisi. Halkın %4,5'i kendisini başka kimliklerle ifade ediyor. %6,9'luk bir kesim de ya kimlik beyanında bulunmuyor ya da fikri yok.

Tablo bu; destekçileri arasında bu dağılıma en yakın olan partinin hem Türkiye'nin partisi olması hem de seçimlerde başarılı olması bakımından büyük bir avantajı var.

Bu açıdan AK Parti'yi ve ana muhalefet partisi olan CHP'yi karşılaştıralım ve Türkiye siyasal kimlik dağılımının bu parti tabanlarına nasıl yansıdığını görelim:

AKP



Sergilenen tablolardan AKP'nin Türkiye kimlikler mozaiğine daha yakın bir görünüm sergilediği söylenebilir. İki partinin tabanı karşılaştırıldığında Atatürkçü/Kemalist kesimin CHP'deki oranı %55,2'dir. Bu kimlik grubu AKP'de %11,2 oranında temsil edilmektedir. CHP'de %2 olan geleneksel/dindar muhafazakâr kesim AKP'de %36,1, Türkiye ortalamasında %18,6'dır.

CHP

İlginçtir; kendisini demokrat/liberal olarak tanımlayan kesim AKP'de CHP'ye oranla biraz daha fazladır; %13,3'e karşı %11,5. Buna karşılık kendilerini sosyal demokrat ve sosyalist olarak tanımlayanların oranı CHP'de %16,9 iken AKP'de %4,4'dir. Bu oran Türkiye ortalamasında %8,9'dur.

Türkiye ortalamasında %3,6 olan ülkücülerin oranı CHP'de %0,4'ken AKP'de %4,5'tir.

Türkiye kimlik haritasında %2,5 olan Kürt milliyetçilerinin oranı AKP'de %1,6 iken CHP'de hiç yoktur.

Başladığımız tahlili gelecek yazıda MHP ve BDP ile devam ederek Türkiye siyasal kimlik haritasını tamamlayalım.