Seçimlere doğru AKP

Başbakan bu seçimlerin “Türkiye’nin kader seçimi” olduğunu söylüyor. Türkiye ne kritik seçimlerden geçti. Bu, olsa olsa AKP’nin kader seçimidir.

Ben sonda söyleyeceğimi başta söyleyeyim: Seçmen AKP’ye yüzde 40 civarında oy vererek yine rakipleri arasında öne çıkaracak. Ama eskisi gibi parlamento çoğunluğu konforunu vermeyecek. Çünkü seçmen çoğunluğu partinin, “ben halkı temsil ediyorum” diyerek torba yasalarla hukuk ölçülerini zorlamasından, giderek keyfileşen yönetimi tek adam rejimine dönüştürmesinden, partinin başlangıç ilkelerinden uzaklaşmasından hoşnut değil. Daha dengeli bir parlamentonun, siyaseti dayatmacılıktan uzlaşma zeminine çekeceğine, bu yolla rejimin normalleşeceğine ve hukuka saygı gösterileceğine inananların sayısı bir hayli fazla.

Pekiyi, neden Eylül 2014'te AKP'nin oy desteği yüzde 50 seviyesindeyken bugün parti ciddi bir oy kaybına uğramış görünüyor?

Sadece yandaşlarını kayırdı

1- AKP, ezilenleri ve dışlananları ekonomik, siyasi ve bürokratik desteklerle güçlendirdi. Mütevazı kökenlerden gelen bu insanların eşitlik ve katılma arayışını başarıya ulaştırdı. Bunu adalet ve İslamiyet’ten türettiği ahlak ölçüleri içinde yapacağına seçmenleri inandırdı. Ama bir süre sonra sadece yandaşlarını kayırıp, liyakati değil sadakati önceleyip, büyüklüğü gösterişli yatırım ve tüketim olarak görüp tevazu ölçülerinden uzaklaştı. Kendinden olmayanı kötüledi, işsiz bıraktı. Sürekli düşman yaratarak kendinden beklenen birleştiricilik rolünden uzaklaştı. Toplum bu kadar kutuplaşmanın tehlikesini gördü.

2- AKP, bir önceki hükümetten devraldığı ekonomi programına sadık kalarak ve özel sektörü destekleyerek yüksek büyüme oranlarına ulaştı. Milli gelir arttı. İnsanların cebine giren para çoğalınca refah duygusu yaygınlaştı. Dünyadan bol ve ucuz temin edilen sermaye AKP’nin şansı oldu. Ancak son dönemlerde yatırımların üretken olmayan tüketim alanlarına yönelmesi, teknolojiye ve nitelikli işgücüne yatırım yapılmaması ülkenin üretici kapasitesinin gelişmemesine neden oldu. Ekonomi yönetimi ile siyasal önderlik arasındaki aleni çekişmeler de iktisadi belirsizliği artırdı. İşsizlik ve enflasyon yükseldi, ekonomiye güven azaldı. Bu da seçmene olumsuz yansıdı.

3- Kürt sorunu/çözüm süreci konusunda iki gelişme yaşandı. A) HDP ile hükümet temsilcileri arasında varılan Dolmabahçe mutabakatı, bunca yıllık “hain ve bölücü” propagandasının etkisiyle milliyetçi seçmen üzerindeki olumsuz etki yaptı. Onların bir kısmı MHP’ye kaydı. B) Bu durumun farkına varan AKP önderliğinin "Kürt sorunu yoktur" çıkışı, Uludere bombalaması ve Kobane savunması sırasında hükümetin Kürtler’e gösterdiği duyarsızlıkla birleşince, dindar-muhafazakar Kürt seçmeni önemli ölçüde AKP’nin samimiyetsizliğine inandı. HDP’nin parlamentoda yer almasını çözüm süreci için daha gerçekçi görmeye başladı.

Otoriterleşerek toplumdan uzaklaştı

4- AKP’nin bir parti olarak başladığı serüven, tek kişinin iktidarı için bir araç haline gelince otoriterleşerek toplumdan uzaklaşması, devletle özdeşleşmesi, partinin has seçmenlerini şaşırttı. Onların yeri ve etkisi azalırken sonradan partiye katılan ve tek adamlık düzenini destekleyerek ikbal sağlayanlara karşı AKP tabanında tepki doğdu.
Teşkilattaki daha eğitimli kesim, parti ve önderliğinin dünya gerçeklerinden bu kadar uzaklaşmasından, Ortadoğu politikasında ülkeye zarar verecek hatalar yapmasından kaygı duymaya başladı.

Son olarak şu söylenebilir: Seçim sonrası demokratik restorasyon ve siyasal barış beklentileri seçmen davranışlarını etkileyecek görünmektedir. AKP önderliğinin yol açtığı kutuplaşma ulusal bütünlüğe ve uzlaşma kültürüne dayanan demokrasiye zarar verecek boyuta gelmiştir. Eğer seçimden normalleşme doğrultusunda bir sonuç çıkmazsa Türkiye’yi zor zamanlar beklemektedir. Ölçülen eğilimler bu doğrultudadır.