Türk-Amerikan ilişkileri PKK’nin Suriye kolu YPG yüzünden epeydir krizde. Ancak Ankara’daki korkunç intihar saldırısını PKK’ye bağlı TAK’ın üstlenmesi, Türkiye’nin serzenişlerine pek kulak asmayan Washington’ı harekete geçirdi.
Tansiyonu düşürmek üzere üst düzey dışişleri yetkililerin yer alacağı bir heyetin önümüzdeki günlerde Ankara’ya gitmesi bekleniyor. Güvenilir kaynaklardan edinilen bilgiye göre heyet Türkiye ile Suriyeli Kürtler arasında kopan diyaloğu yeniden başlatmak için nabız yoklayacak. Olumlu cevap almaları mucize olur.
PKK’nin Türkiye’ye yönelik her eylemi ABD ile YPG arasındaki ilişkileri zora sokuyor. TAK’ın PKK’den bağımsız hareket ettiğine pek kimse inanmıyor. YPG ile PKK’nin birbirine bağlı olmadığını ısrarla savunan Washington da bunun farkında ve bir çıkış yolu arıyor. Bu yolun da Türkiye’deki barış sürecinin yeniden canlanmasından geçtiğini biliyor.
İncirlik’e alternatif mi?
Oysa birçok yorumcu Türkiye’nin Washington nezdindeki kredisinin tükendiği kanaatinde. Türkiye’nin İncirlik’i kapatma ihtimali sorulduğunda ABD Dışişleri Sözcüsü John Kirby’nin, “Bu, Türkiye’nin vereceği bir karar” demesi bu yöndeki görüşü perçinledi. Öyle ki Amerika’nın İncirlik’e ‘alternatif’ olarak YPG güçlerinin denetiminde bulunan ve savaş öncesinde tarım uçakları tarafından kullanılan Rmeilan havaalanını üs haline getirdiğine dair haberler hızla yayılmaya başladı…
Hatta Diken’de yer alan bir habere göre ABD’nin ‘talebiyle’ ve ‘ABD’li mühendislerin yardımıyla’ pist uzunluğu 700 metreden 1319 metreye ulaşan Rmeilan’daki ‘yeni hava üssü haftaya hazır.’ Diken’e konuşan üst düzey Rojavalı yetkiliye göre, “Şu anda Türkiye’nin YPG’ye tutumu tüm dünya tarafından biliniyor. ABD’nin inşaatı hızlandırması ve buraya askeri birliklerini konuşlandırmaya başlaması, yakın zamanda İncirlik yerine Rmeilan’ın kullanılacak olması yönündeki ihtimali de kuvvetlendiriyor.”
Durum gerçekten böyle mi? İncirlik gibi devasa bir lojistik merkezin (pist uzunluğu 3 bin 48 metre, Amerikalı asker sayısı 4 binin üstünde) yerini bir basit pist uzatmasıyla Rmeilan’daki havaalanı alabilir mi?
Suriyeli Kürtlerin böylesi bir algıyı yaratma arzusu anlaşılabilir.
Amerikalı albaya göre mümkün değil
Washington’da aktif görevde bulunan konunu uzmanı ABD hava kuvvetlerine bağlı kıdemli bir albaya sorduk: “ABD Rmeilan’da İncirlik’e alternatif üs mü kuruyor?” İsminin kullanılmaması şartıyla konuşan albayın cevabı, “Elbette ki hayır” oldu.
Albay durumu şu sözlerle özetledi: “Birincisi Suriye’deki savaş patlak verdiğinden beri hükümetimiz ordumuzu yeni bir bataklıktan uzak tutmak için elinden geleni yapmaya devam ediyor. Uçuşa yasak veya güvenli bölgelere inatla ‘Hayır’ diyor. ‘Irak’ın işgaliyle yapılan tarihi hatayı asla tekrarlamam’ diyor. ABD’nin Suriye devletinden izinsiz üs kurması demek Rusların aksine işgalci konumuna girmesi demek. Çünkü Rus askerleri Esad rejiminin daveti üzerine Suriye’de bulunuyor. Ayrıca binlerce ABD’li askeri ve sivil personelin Suriye’ye gelmesi demek. Bu mümkün değil.”
Yani albaya göre ABD’nin Suriyeli Kürtlerle birlikte İncirlik’e ‘alternatif’ üs kurduğu iddiası şimdilik fanteziden öte bir şey değil. Bu arada ABD Başkanı Barack Obama’nın IŞİD’le Mücadele Özelm Temsilcisi Brett McGurk’ün tartışmalı Rojava ziyareti sırasında helikopterle Rmeilan indiği haberi doğru ancak ‘açılış’ yapmadı. Bölgeye ilk girişini de Rmeilan üzerinden yapmadı.
Rmeilan öncü üs
Rmeilan’daki pist The Council for Foreign Relations’ın kıdemli uzmanlarından Micah Zenko’nun ifade ettiği gibi ‘Forward Operating Base’ işlevini görüyor. Yani özel kuvvetlerin kullandığı öncü üs. Bilindiği gibi 50 kişilik ABD Özel Kuvvetler timi hâlihazırda Rojava’da YPG’nin hakimiyetindeki Suriye Demokratik Güçleri’yle birlikte çalışıyor.
Pistin uzatılması Diken’de yer alan haberde de belirtildiği üzere C-130 ve daha geniş kapasiteli C-17 kargo uçaklarının Rmeilan’a inmesini sağladı. Diken’e konuşan Zenko’ya göre silah ve mühimmatın yanı sıra C-17’ler ‘Jackall’ gibi arazi araçlarını ve insansız hava araçlarını taşıyabiliyor. Daha birçok askeri ekipman ve hizmet sağlanmasına aracı olan nakliye uçakları ilerisi için tasarlanan Rakka operasyonu için tabii ki çok önemli.
Rmeilan’a değil Erbil’e bak
Zenko’nun dikkat çektiği çok önemli bir başka husus var…
Hatırlarsanız ABD öncülüğündeki koalisyon güçleri 90’lı yıllarda Kuzey Irak’ta 36’ıncı paralelin kuzeyinde Kürtleri korumaya yönelik uçuşa yasak bölge ilan etmişti. Bölgeyi denetleyen koalisyon uçakları İncirlik’te konuşluydu. Gelgelelim Türkiye’nin dayattığı angajman kuralları Amerikalıları adeta delirtiyordu.
Zenko’nun ifadesiyle, “O günlerde pilot olarak görev yapan ABD’li subaylar artık komutan düzeyinde ve Türkiye’nin getirdiği kısıtlamaları birinci elden yaşadıkları için IŞİD’e karşı mücadelede takviye üsler ve ihtilaflı bölgelerde pistler elbette edinecekler. Ama Rmeilan İncirlik’in yerini asla alamaz.”
Kanaatimce Zenco’nun takviye olarak tarif ettiği potansiyel hava alanlarından biri de Erbil. Bu iddiayı bir yere kaydedin.
ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.