Uzmanlar bu girişimi Rusya’nın enerji oyunun dışında kalmak istememesi olarak yorumladı. Analizciler bu durumun teknik yönlerini değerlendirirken Arap bölgelerinin güvenlik ve alt yapı yetersizliklerinin yanı sıra Bağdat hükümetinin küresel enerji şirketleriyle yaptığı sözleşmelerde düşük kar payı vermesinden kaynaklandığını ifade ediyor.
RUSYA OYUNUN DIŞINDA KALMAK İSTEMEDİ
Rusya’nın büyük Enerji Şirketi Gazprom Neft bir açıklama yaparak Güney Kürdistan hükümetiyle iki bölgedeki petrol üretimi konusunda anlaşma imzaladıklarını bildirdi. Bunlardan Germiyan bölgesinde Kanada merkezli Western Zagros şirketi ile birlikte çalışacağını belirterek buradan % 40’lık pay alacağını; ikinci bölge olan Şakal’da ise % 80’lik pay sahibi olacağını bildirdi. Gazprom Neft anlaşmanın yan şirketleri olan Gazprom Neft Midle EAST B.V tarafından imzalandığını ve kendileri için Irak’ın Badra bölgesindeki çalışmalardan daha karlı olduğunu ifade etti.
Gazprom Neft Genel Direktör Yardımcısı Vadim Yakovlev anlaşmanın Projelerin analizlerinin yapılmasının ardından imzalandığını ve şirketlerinin, Kürdistan Bölgesini jeolojik çalışmalar ve petrol üretimi açısından çok verimli bir bölge olarak değerlendirdiğini söyledi. Yetkili bundan sonra da jeolojik araştırmaları ve yeni kaynakları bulmak için çalışmalarını sürdüreceklerini duyurdu.
Şirket projenin kendileri için 260 milyon dolar tuttuğunu 2015’e kadarki çalışmaların ise 150 milyon dolara mal olacağını ama buradaki çalışmaların bunu karşılayacağını duyurdu. Buradaki kaynakların 500 milyon ton olduğu tahmin ediliyor.
Gazprom Neft, 2011 Ocağında Türkiye’den TPAO’nun da ortak olduğu Badra bölgesinde de ihale almıştı ama Güney Kürdistan’da ise direk anlaşama da bu ilk adımdı.
DÜNYANIN EN BÜYÜK 4 ŞİRKETİ BÖLGEDE
Güney Kürdistan ile yeni enerji anlaşmaları imzalayan diğer şirketi ise Fransız petrol şirketi Total. Avrupa'nın en büyük petrol ve gaz şirketlerinden biri olan Total Irak merkezi hükümetinin uyarılarına rağmen Kürdistan Bölge'sinde yatırım yapma kararı aldığını bildirdi.
Total, hidrokarbon rezervleri açısından zengin Hariri ve Safe’deki hisseleri satın aldı. Böylece Fransız şirket Bağdat yönetimini pay pas ederek Kürdistan yerel hükümetiyle direk anlaşmayı kabul eden Dünya enerji devlerinden üçüncüsü oldu.
Irak’ın kanıtlanmış rezervleri 100 milyar varil iken Güney Kürdistan’ın ise yaklaşık 45 milyar varil olduğu sanılıyor. Mevcut yasalara göre bölgesel Kürt hükümeti kendi topraklarında üretilen petrol satışı karşılığında bütçeden pay sahibi.
Bağdat merkezi hükümet uluslar arası petrol şirketlerini Güney Kürdistan ile direk anlaşma yapmamaları konusunda uyarmalarına rağmen 40’dan fazla şirket direk anlaşmalar yapıp bu bölgeden petrol çıkarma çalışması yürütüyordu. Ancak bu şirketlerin çoğu küçük şirketlerdi.
Bu yıl bahar aylarında petrol satışlarını durdurarak Bağdat yönetiminin bütçedeki paylarını vermediklerini belirtmişlerdi. Bağdat bunu kabul ederek sorunu teknik nedenlerden kaynaklandığını iddia ediyordu.
Güney Kürdistan yönetimi bu sorunları dikkate alarak bağımsız anlaşmalar konusunda daha fazla çaba sarf etmeye başladı. Bu konudaki ilk ciddi adım ABD Exxon Mobil şirketinden geldi ve yerel hükümetle bir anlaşma imzaladı Bağdat Exxon Mobil’i Irak’taki anlaşmaları iptal etmekle tehdit de etse bunu önleyemedi. Ancak bu tehdit Hollandalı Shell'in Kuzey Irak'ta petrol anlaşması arayışından caymasına yol açtı. Ama Amerikalılar buna aldırmadı ve yaza doğru büyük rakipleri Chevron Corporation'un Irak Koalisyon Kürdistan’a indi ve Hewler yakınlarındaki projeye katıldı. Bağdat buna hemen tepki gösterip bu şirketler grubunu kara listeye aldığını, boykot edeceğini ve bir daha bunlarla anlaşmalar yapmayacağını söylese de bu caydırıcı olmadı.
RUSYA SADECE EKONOMİ OYNAMAK İSTİYOR
Rusya Dış İşleri Bakanı Ortadoğu İşlerinden sorumlu yardımcısı Mihail Bagdanov Gazprom Neft’in enerji anlaşmaları için Güney Kürdistan’a gitti. Ancak gitmeden önce Bağdat’a uğrayıp Nuri El Maliki ve Dış İşleri Bakanı Hoşyar Zebbari ve Enerji Bakanı Yardımcısı ile görüşmeler yaptıktan sonra Güney Kürdistan’a geçti.
Her ne kadar basında Rusya’nın Güney Kürdistan hükümetiyle petrol, elektrik, enerjisi ve askeri teknik konularda işbirliği yapacağına dair haberler yer alsa da Bagdanov Putin’den getirdiği mektubu sundu ve kelimelerini dikkatle seçerek “Kürdistan özerk bölgesi ile daha çok pratik konularda işbirliği yapmak istediklerini” belirtti.
Yani Rusya uzun süredir soğuk kaldığı Güney Kürdistan ile ilişkilerinde diğer ülkelerin aksine son derece politik manevralarla başladı Mesut ve Neçirvan Barzani görüşmede Rusya ile ekonomik konularda işbirliğine ilgi gösterdiklerini ifade etti.
Ancak Hewler ile soğuk ilişkiler yaşayan Moskova’nın sonunda Barzani’yi davet ettiğini ve ziyaretin bu yılın sonuna doğru gerçekleşebileceği belirtildi. (anf)
ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.