Cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerine dünyadan ilk tepkiler gelmeye başladı. Avrupalı siyasetçiler seçimlerdeki adaletsizliğe ve Erdoğan rejiminin otoriterliğine dikkat çekerken, Rusya, İran ve Ukrayna Erdoğan’ı tebrik etti. Almanya Sol Parti Milletvekili Dağdelen, “Seçimler ne özgür ne adildi” dedi. NATO’dan ise “demokrasi ve hukukun üstünlüğü” uyarası gelmesi dikkat çekti.
PİRİ: ADİL BİR ORTAMDA YAPILMADI
Avrupa’dan 24 Haziran seçimlerinin resmi olmayan sonuçlarına dair ilk açıklama Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörü Kati Piri’den geldi. Seçimlerin adil bir ortamda yapılmadığını söyleyen Piri, “Demokratik olmayan başkanlık rejimine geçişin önündeki son engel de kaldırıldı” dedi.
HDP’nin yüzde 10’luk seçim barajını aşarak TBMM’ye girmesini önemli bir başarı olarak nitelendiren Piri, “Seçimlerin erkene alınmasına rağmen muhalefet organize olmayı başardı ve milyonlarca kişinin katıldığı mitingler düzenlemeyi başardı. Meclis’te temsil artacak ama AKP-MHP çoğunluğu elinde tutmayı sürdürüyor” dedi.
OHAL’İ KALDIRMA SÖZÜNÜ TUTACAK MI?
Piri, kişisel Twitter hesabından yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Her ne kadar olağanüstü hal altında, yanlı medya ve adil olmayan koşullar olsa da Cumhurbaşkanı Erdoğan, erken seçimleri kazanmayı başardı. Demokratik olmayan başkanlık sistemine geçilmesinin önündeki son engel de kaldırıldı. Bu sistem, AB müzakereleriyle kesinlikle uyumsuz. Erdoğan’ın OHAL’i kaldırma ve hukukun üstünlüğüne geri dönme yönündeki sözlerini tutup tutmayacağını göreceğiz. Cezaevlerindeki on binlerce insan adil yargılanma bekliyor. İlk sonuçlar Türkiye’deki siyasi muhalefetin hala dirençli olduğunu gösteriyor. Bu, Türkiye’de demokratik bir değişim için hâlâ güçlü bir temel olduğunu gösteriyor. AB, tek mevkidaşın Erdoğan olmadığını hesaba katmalı”
ALMANYA’DAN YAPICI İŞ BİRLİĞİ ÇAĞRISI
Almanya Hükümet Sözcüsü Steffen Seibert, Berlin'deki Federal Basın Merkezi'nde düzenlenen basın toplantısında, “Cumhurbaşkanı Erdoğan geçici sonuçlara göre bu başkanlık seçimini kazandı. AK Parti ve MHP'den oluşan ittifak parlamentoda çoğunluğu sağladı” dedi.
Seibert, Türkiye-Almanya ilişkilerine ilişkin, “Her iki ülke hükümetleri, yani federal hükümet ve gelecekteki Türk hükümeti arasındaki çalışma ortamının yapıcı ve verimli olacağına inanıyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
‘SEÇİMLER NE ÖZGÜR NE ADİLDİ’
Almanya’daki muhalefet partilerinin açıklamaları ise hükümetten farklıydı. Sol Parti’nin Meclis Grup Başkanvekili Sevim Dağdelen, Türkiye’deki cumhurbaşkanı ve milletvekili seçim sürecine yönelik eleştiride bulundu. Federal Meclis’teki Türk-Alman Parlamentolar arası Dostluk Grubu Başkanı olan Dağdelen, seçimler için “ne özgür ne de adil” dedi. “Seçim gününden önce yapılan manipülasyon ile Erdoğan, otoriter bir başkanlık sistemi hedefine ulaştı” diyen Dağdelen, “Erdoğan’ın Türkiye’yi yeni bir gerginliğe itmesinden korkuluyor” diye konuştu.
Yeşiller Partisi eski Eş Genel Başkanı Cem Özdemir de, Almanya’da Erdoğan’ın seçim başarısını kutlayan Türkleri eleştiren bir açıklama yaptı. Özdemir “Kutlama yapan Erdoğan taraftarları sadece otokratlarına sevinç gösterisinde bulunmuş olmuyorlar, aynı zamanda liberal demokrasimizi reddettiklerini de ifade etmiş oluyorlar. Tıpkı (sağ popülist) Almanya için Alternatif (AfD) partisi gibi” dedi.
AFD BİLE ELEŞTİRDİ
Almanya için Alternatif (AfD) Partisi Meclis Grup Başkanı Alice Weidel’ın da Türkiye’de demokrasinin tehlike altında olduğunu söylemesi dikkat çekti.
Weidel bu “sürdürülemez” durumun, “Erdoğan’ı iktidar sarhoşluğunda sürekli destekleyen Almanya Başbakanı Angela Merkel’in utanç verici bir marifeti” olduğunu savundu. Merkel’in Avrupa Birliği (AB) sınırlarına yatırım yapmak yerine Erdoğan’ı mali olarak desteklediğini belirten Weidel, göç sorununda Merkel’in kendisini Erdoğan’a bağımlı hale getirdiğini söyledi.
NATO’DAN ‘DEMOKRASİ’ VURGUSU
NATO (Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü) Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Erdoğan’ı seçim zaferi için kutlarken, Meclis’te çoğunluğu sağlayan AKP-MHP ittifakına da “NATO’nun demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü gibi değerler üzerine kurulduğu” mesajını verdi. “Erdoğan’ı yeniden cumhurbaşkanı seçildiği için kutlayacağım ancak Türk halkını da seçimlere yüksek katılımı için kutluyorum. NATO bazı temel değerler üzerine kurulu: Demokrasi, hukukun üstünlüğü ve bireysel özgürlükler. Bu değerlere büyük önem atfediyorum ve diğer NATO başkentlerinde olduğu gibi Ankara’da Türk liderlerle görüştüğümde de bunu vurgulayacağım” dedi.
FRANSA: DİYALOG SÜRMELİ
Fransa’nın Avrupa ve Dışişlerinden Sorumlu Devlet Sekreteri Jean-Baptiste Lemoyne, Türkiye’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın galibiyeti ile sonuçlanan seçimlere ilişkin olarak, Türkiye ile açık bir diyalog sürdürmeyi umduklarını söyledi.
Lemoyne, “Oylama sonuçlarını kayda geçiriyoruz. Bundan sonra Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) net sonucu çıkarmalı. Fransa ve Türkiye, iki yüce halktır; pek çok konuda kapsamlı ve açık diyaloğu sürdürmeliler” dedi.
Fransa’da yayın yapan Public Senat televizyonuna demeç veren Lemoyne, AB ile Türkiye arasında stratejik bir ortaklık olduğunu söyleyip “Bu nedenle göçmen sorunu da olmak üzere bir dizi zorluğa birlikte karşı koymalılar” ifadelerini kullandı.
PUTİN SONUÇTAN MEMNUN
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, resmi olmayan sonuçlara göre yeniden cumhurbaşkanı seçilen Tayyip Erdoğan’ı tebrik etti. Kremlin’in basın dairesinden yapılan açıklamaya göre, Rusya lideri Putin, Erdoğan’a gönderdiği tebrik telgrafında, Rusya ve Türkiye’nin “bir dizi alanda kendinden emin bir biçimde stratejik seviyeye ulaşan ortaklık ilişkilerinin devamlı gelişmesinden memnuniyet duyduğunu” da belirtti.
Putin, bu işbirliğinin, hem Rusya hem de Türkiye halklarının temel çıkarlarına uygun olduğunu belirtip Avrasya’da istikrar ve güvenliğin korunması için de önemli olduğunu vurgulaması dikkat çekti.
İRAN VE UKRAYNA’DAN TEBRİK
Ruhani, İran Cumhurbaşkanlığı resmi internet sitesi üzerinden yapılan yazılı mesajında, “Sayın Recep Tayyip Erdoğan, halkınızın güven oyunu alarak Cumhurbaşkanlığı Seçimlerini yeniden kazanmanızı içtenlikle tebrik eder, şahsınızın yeni cumhurbaşkanlığı döneminde iki ülke ilişkilerinin daha da güçlenmesini temenni ederim” dedi.
Öte yandan Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko da, Erdoğan’ı kesin olmayan seçim sonuçlarından dolayı tebrik etti. Poroşenko, “Erdoğan’ın yeniden cumhurbaşkanı seçilmesinden dolayı tebrik ediyorum. Halkın güveni ve yeni güç yetkisi Türkiye’nin daha da gelişmesi ve Türk halkının refahı için ilave yollar açacaktır” dedi.
ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.