Kürt dostu Danielle Mitterand 21 Kasım günü 87 yaşında Fransa'da bir hastanede yaşamını yitirdi. Daniella Mitterand'ın eski bir Kürt peşmergesi olan, şimdilerde Irak'ta Dışişleri Bakanlığnda diplomat olarak görev yapan Ahmed Bamerni'nin kitabının Fransızca baskısına yazdığı önsöz onun Kürt halkı ile yakın dostluğunun da nedenlerini açıklıyor. Kitabın Türkçesi Bayan Mitterand'ın ölümünden yaklaşık 10-15 gün önce "Kürt Baharında / Ben Hayatını Adamış bir Peşmergeyim" adıyla Pêrî Yayınları tarafından Türkçe'ye çevrilerek yayınlandı.
Kitabın yazıldığı dönemde KDP ve YNK arasında derin bir iç çatışma vardı. Bayan Mitterand kitaba yazdığı önsözde bu iç çatışmaya da dikkat çekiyor. Bayan Mitterand aynı zamanda bu çatışmaların sonlandırılmasında da önemli bir rol oynadı.
Hem Bayan Mitterand'ın önsözünü, hem de yayınevinin önsöze eklediği notunu birlikte yayınlıyoruz. Bu arada kitabı mutlaka edinmeniz gerektiğini de söyleyelim. Kitap, Irak Kürt hareketinin yakın tarihine ışık tutan önemli değerlendirmeler ve gözlemler içeriyor.
* * *
Kürt halkına bağlılığımın nedenini mi soruyorsunuz? Kürt halkının kötü talihi nedeniyle başına gelen onca felakete karşı gösterdiği cesareti, metaneti seviyorum. Aralarındaki iktidar anlaşmazlığı nedeni ile iki dövüş horozu gibi diklenerek peşmergelerini, birbirlerini öldürmek zorunda bırakan iki savaş önderine rağmen cesaretini ve direniş gücünü kaybetmedi bu halk. Oysa birbirlerine saldıran bu peşmergelerin hepsi ortak acılar çekiyorlardı. Hepsi çarpışırken bir yandan da Saddam Hüseyin’in Iraklıları tarafından hayal bile edilemeyecek ölümcül gazlarla öldürülen, umudun tükendiği toplu sürgünlerle yok edilen ailelerini düşünüyorlardı. Bunu yapanları bırakıp birbirlerine düşürülmüşlerdi.
Paris’te, bizim kuruluşta veya uygun düşen her yerde KDP ve KYB liderlerini kaç defa bir araya getirdim, sormayın! Davetlilerin çokluğu nedeniyle görüşmeleri için büro küçük kaldığından çok defa dışarılarda yaptığımız o gösterişli yuvarlak masa toplantılarında, bu iki liderin kaç defa anlaşmaya vardıklarını da sormayın!
Ah! O büromdaki yuvarlak, küçük masanın dili olsa da bir konuşsa! Konuşsa ve benim Kürt misafirlerime, o görüşmelerde milletvekillerinin kendi aidiyetlerini unutarak sadece halkın yararına çalışacaklarını ve bu konudaki önerileri dikkate alacaklarını, bir demokratik yönetimin ortaklaşa hayali içinde birbirlerine verdikleri tatlı vaatleri hatırlatsa!
Bu hayalin gerçekleşeceğine ben de inanmaya başlamıştım ve Irak Kürtlerinin durumundan bahsederken, karşımdaki en şüphecileri bile benim umuda açılan çıkışıma katılmaya zorlayacak, inandıracak tüm argümanları buluyordum:
Umut açıktı; bu gerilim, şiddet ve kinle dolu bölgede gelişecek bir barış tohumu ekmek…
Her şey boşunaymış meğer! Eğer ortada sadece zorluklar, sefalet, yoksulluk ve kızışmış geçimsizlik, biçimlenmiş kamplaşmalar varsa bunlar çatışmakta gecikmiyorlar.
Peki; güçlü demokrasilere sahip Avrupa, bu küçük kardeşi desteklemek, onu korumak, onun yaşamasına izin vermek için ne bekliyor?
Uluslar arası sivil toplum kuruluşları NATO’nun bir tür kararı ile onlara meşru biçimde kabul ettirilmiş engellere rağmen, korkutularak sesi kesilmiş bir ulusun yalnızlıktan kurtulması için tüm dayanışmayı gösterdiler.
Bizim Devlet büyüklerimize gelince; menfaat, pazarlık politikalarına ve her işe burnunu sokmama mecburiyetlerine saplanıp kalmış şekilde yardım çağrılarına tamamen kulak tıkadılar ve barış taraflarının sesi onları yardıma ikna edemedi.
Herkesten şunu istiyordum: Avrupa’dan oportünist sorumluluklarından vazgeçmesini, Kürtler’den; o kavgacı eğilimlerini yenmesini bilmelerini ve şüpheci olanların hepsinden de hayal kırıklıklarımızdan sonuç alamamış olmamızdan dolayı bizimle alay etmemelerini...
Irak Kürdistanı’ndan gelen kuryeleri kabul etmiyordum artık, iki savaş önderinden gelen görüşme taleplerini reddediyordum. Ayrıca iki taraf arasındaki çarpışmalar devam ettiği sürece, kendi kendimi yesem de sabretmeye karar vermiştim.
Ama gel gelelim ister Irak’taki, ister Türkiye’deki, İran ve Suriye’dekiler olsun veya dünyanın başka taraflarında rastladıklarım olsun, Kürt halkından yana olan kaygı ve üzüntümden kurtulamıyordum.
Bugün birbirlerinden pek fazla haberdar olmasalar bile bazı ulusların halkları git gide birbirleriyle dayanışma içine girmişlerdir. Çünkü maruz kaldıkları zulüm, içinde bulundukları ciddi sorunlar benzeşirler, bu nedenle birbirlerini anlarlar. Ayrıca, uluslar arası sivil toplum kuruluşlarına sık sık benzer sorunlar için başvurdukları ve yardım talep ettikleri için, bu kuruluşlar o halklar arasında ilişki kurulmasını sağlarlar ve de özellikle başka bir nedenle mazlum halklar dayanışmaya girerler. Kaderlerini tayin edebilen yurttaşlara dönüşmenin gerekliliğinin bilincine varmaları bu ulusların mensuplarını başka bir biçimini kendi kendilerinin efendisi olarak yaşamak yollarını aramaya zorlar, bu değişmez bir toplumsal olgudur.
Bu hafta sonu Paskalya tatilinde “Kürt Baharı”nı okuduğum sırada beklediğim cümleyi buldum: “Hesaplaşmalarda yer alma yetkisini bize bırakmayan bu adamlar ve bu kadınlar, daha önce ‘intihar savaşı’ diye sözünü ettiğim savaşın asla yer almayacağı bir rüyayı görmeye başlamışlardı.” Görülen rüyalar çokça birbirlerinin tersidirler ama bir gün veya daha başka bir gün gerçek hayattaki yerlerini alırlar.
Meksika’da olduğu gibi eğer Kürtler; Irak’ın bütünündeki en mutsuz, en çok ezilen nüfus kesimi ile ilişkiye geçip onların da kendilerine benzeyen ve iktidardan doğan mağduriyetlerini öne çıkararak işbirliğinin, dayanışmanın yollarını arayıp ortak bir mücadele organizasyonunu gerçekleştirmeye koyulsalardı durum değişik olurdu şimdi.
Duygunuzu ifade etmek, düşündüğünüzü söylemek korkusunu yenmek için vakit henüz çok mu erken? Yine zorlamadan, barışçıl bir biçimde sizin devlet başkanınıza “Sizin halkınız başka türlü bir yaşamı kurmak istiyor ve artık ısrarlı, daimi baskılarınızı ve de sizin siyasetinizin körüklendiği sefaleti kabul etmiyor” demenin zamanı gelmedi mi daha?
France-Libertês (Fransa Özgürlükler) kurumu palas pandıras “Yerli halkların tanınması ve onları yok etmeye yönelik savaşa son verilmesi için uluslar arası Danışma”yı desteklemeye karar verdiğinde, buna üç milyondan çok Meksikalının olumlu cevap vereceğini umut etmeye cesaretimiz yoktu.
Dünyada, Avrupa’dan Asya’ya, Kuzey Amerika’dan Afrika’ya bu hareketin başarısı için bu derece çok sayıda insanın harekete geçeceğini hayal bile etmiyorduk.
O halde Kürtler’in, Irak’ın tümünde bir destek ve hareket ortaklığı aramasını neden düşünmeyelim?
Kitabı okurken benim de içinde bulunduğum bazı tarih sayfalarını hatırlamak duygulandırdı beni. Ama yine de çok yeni şey öğrendim. Bunun için kitabın yazarına teşekkür ederim.
Danielle Mitterand
Yayınevnin notu: Daniella Mitterand kitabın Fransızca baskısına önsöz yazdığında Irak Kürdistanı bölgesinde henüz KDP ve KYB arasındaki sorunlar çözülmemişti. Her iki başat gücün binlerce peşmergenin yaşamına mal olan iktidar çatışması kitabın ilk basımından sonraki dönemlerde anlaşmayla sonuçlandı. Bayan Mitterand’ın her iki partiye dönük ağır eleştirilerinin temelinde KDP ve KYB’ye bağlı peşmerge güçleri arasındaki yoğun çatışmaların neden olduğunu hatırlatmakta yarar var. Bu çatışmaların sonlandırılmasında ve KDP ile KYB’nin anlaşmasında Bayan Mitterand’ın da yadsınamaz bir payı vardır.
Kitap Bilgileri:
Kürt Baharında / Hayatını Adamış Bir Peşmergeyim
Ahmed Bamerni - Çeviri: Mehmet Baytimur - Pêrî Yayınları
Söğütlüçeşme Cad. Pavlonya Sok. Nuhoğlu Apt. No: 84
Kadıköy / İstanbul Tel&Faks: 0.216.347 26 44
Kaynak: www.ilkehaber.com
ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.