• BIST 10045.74
  • Altın 2427.372
  • Dolar 32.4375
  • Euro 34.7804
  • İstanbul 14 °C
  • Diyarbakır 18 °C
  • Ankara 15 °C
  • İzmir 20 °C
  • Berlin 20 °C

Ali Şeriati: Devrime yol açan düşünür

Ali Şeriati: Devrime yol açan düşünür
Dr. Ali Şeraiti, 1977 yılının 19 Haziran gününde İngiltere'de Şah rejiminin gizli istihbarat örgütlerinden SAVAK tarafından katledilmişti.

Dünyanın ünlü düşünürlerinden biri olarak kabul edilen ve Türkçe'ye ve Kürtçe'ye çevrilen çok sayıda eser yazan Ali Şeriati, 36 yıl önce bugün Şah'ın istihbarat örgütü tarafından katledilmişti.

İslam Devrimi'nin fikir babası olarak kabul edilen İranlı düşünür Dr. Ali Şeraiti, 1977 yılının 19 Haziran gününde İngiltere'de Şah rejiminin gizli istihbarat örgütlerinden SAVAK tarafından katledilmişti. 

İran'ın Horasan bölgesinde milliyetçi bir öğretmenin çocuğu olarak dünyaya gelen Şeriati, sonraki dönemlerde ülkenin yoksul kesimleri ile tanıştı. Bu sınıflar Şeriati'nin düşüncelerini önemli ölçüde etkilemiştir. Üniversiteyi İran'da bitirdikten sonra Paris'te doktora eğitimi gördü, burada batı metodolojisini tanıdı. Batı metodolojisini yer yer eleştirmesine rağmen çalışmalarında çeşitli açılardan yapıcı bir şekilde kullandığı görülür. 

46049

Şeriati, modern sosyoloji ve felsefenin bakış açısı ve bunun geleneksel İslami prensipler ile harmanlanması aracılığıyla Müslüman toplum ve toplulukların karşılaştığı sorunları açıklamaya ve çözümler bulmaya çalıştı.

Doktorasını tamamlayıp İran'a dönen Şeriati, Şahlık yönetimi tarafından yurtdışındayken ülkeyi yıkıcı faaliyetlerde bulunduğu iddiasıyla tutukladı. Bir süre cezaevinde kalan düşünür, serbest kaldıktan sonra Meşhed Üniversitesi'nde eğitim vermeye başladı. Derslerinin büyük ilgi görmesi üzerine ülke yönetiminin baskıları üzerine üniversiteden uzaklaştırıldı. Tahran'a giden Şeriati, Hüseyniye-i İrşad Enstitüsü'nde ders vermeye başladı. Burada da toplumu etkileyen Şeriati yine Şah rejiminin hedefi oldu ve tutuklandı. Gelen tepkiler üzerine serbest kaldıysa da eğitim vermesi yasaklandı. 

Bu karar üzerine 1977'de İran'ı terk etmeye karar veren Şeriati, İngiltere'ye gitti. Burada da Şah yönetimi tarafından rahat bırakılmayan düşünür, 19 Haziran 1977'de ülkenin istihbarat örgütü SAVAK tarafından katledildi. 

Şeriati, İran İslam Devrimi'nden hemen önce verdiği dersler ve yazdığı eserler sebebiyle devrimin baş düşünürü olarak kabul ediliyor. İran'da ve tüm İslam dünyasında eserleri hala büyük ilgi gören Şeriati, birçok yönden de eleştiriliyor. Bazı kişiler tarafından Marksist düşünceden yaptığı alıntılar ve türetmeler İslam sosyalizmi inşa etmekle suçlanan düşünür, Şii kesimler tarafından da Sünniliğe yakın olması sebebiyle eleştirildi. Geleneksel İslam anlayışına ters düşen düşünceleri ve eserlerinde batı metodolojisini kullanması da kendisine yöneltilen eleştirilerin başında yer alıyor. Marksist olmakla ve sosyolojiyi İslamlaştırmakla da eleştirilen Şeriati için, sosyolojiyi İslamlaştırmaktan ziyade İslam'ın sosyolojik bir okumasını yaptığını söylemek daha doğru olacaktır. 

Çeşitli dini kavramlara yaklaşımı, ruhban sınıfını eleştirmesi ve İslamcılık hareketinin içinde kabul edilen çeşitli görüşleriyle de ilgi çeken Şeriati, Marksist düşünür ve şair Frantz Fanon'un "Yeryüzünün Lanetlileri" isimli eserini, Jacques Derrida'dan "Şiir Nedir" ve Fransız oryantalist ve aynı zamanda katolik papaz olan Louis Massignon'dan "Selman-ı Pak" adlı eserleri Farsçaya çevirmiştir.

44 yıllık ömründe çok sayıda talebe yetiştirn Şeriati, 50'ye yakın kitap yazmıştır. Şeriati'nin Türkçe'ye ve Kürtçe'ye de tercüme edilen eserlerinin bazıları şunlardır: Dine Karşı Din, Aydınlara Umut Çağrısı, İnsanın Dört Zindanı, Hacc, Bir Kez Daha Ebu Zer, Medeniyet ve Modernizm, Muhammed Kimdir, Sanat, Öze Dönüş, Toplumbilim Üzerine, Yalnızlık Sözleri / I-II, İslam'ı Anlamak, Kapitalizm Uyanıyor Mu, Kur'an'a Bakış, Medeniyet Tarihi, İdeallerin Yenilgisi, İktisat Sosyolojisi (Kapitalizm, İslam ekonomisi, Marksizm), İslambilim, Dine Karşı Din, Aşk ve Tevhid, Dua, Ebu Zer, Fatıma Fatımadır, Kendini Devrimci Yetiştirmek, İslam ve Sınıfsal Yapısı, İnsan, Anne Baba Biz Suçluyuz.

  • Yorumlar 1
  • Facebook Yorumları 0
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış
    ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    Diğer Haberler
    ÖNE ÇIKANLAR
    Tüm Hakları Saklıdır © 2009 İlke Haber | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.
    Tel : 0532 261 34 89