Barzani’nin Diyarbakır’a üst düzey bir davetle gelmesi, Türkiye Kürtleri için bir kazanç mıdır, kayıp mı?
Kısa vadeye odaklı bakarsanız, örneğin, ‘BDP yaklaşan yerel seçimlerde bu durumdan olumsuz yönde etkilenecekmiş’ gibi bir hisse kapılabilirsiniz. Bu gerçekçi olur mu? Bence hayır. Çünkü sonuç olarak, Barzani bir Kürt toplumunun, özerk bir yönetimin lideri.
Bölgenin en deneyimli ve temsil kabiliyeti yüksek Kürtlerinden birisinin, daha düne kadar Kürt sözcüğünün yasak olduğu Türkiye’de saygıyla ağırlanması, kardeş olarak dünyaya ilan edilmesinden söz ediyoruz... Buradan Türkiye Kürtlerinin aleyhine bir duruş, ‘cephe alış’ çıkarımı yapmak, ‘orantısız analiz’e giriyor.
Türkiye Kürtlerinin elde etmekte olduğu ve etmeye devam edeceği kazançları görebilmek için biraz uzun vadeye odaklanmak yeterli... Onlar, bu noktaya bileklerinin hakkıyla geldi... Dört ülkeye zorla bölünmüş Kürtlerin kaderi giderek daha da yoğun bağlarla birleşiyor. Kürt dinamiği, ülke sınırlarını aşarak yeni bir dinamizm elde ediyor.
Öcalan: Meşru muhatap
Bir başka polemik konusu ise ‘çözüm süreci’nden Kürtlerin bir şey kazanıp kazanmadığı... Bir yıl öncesine gidelim. Öcalan, en ağır ifadelerle hakarete uğruyordu. Adını anmak, ‘Sayın’ demek bile suç kapsamı içindeydi.
Şu an gelinen noktada, Abdullah Öcalan, barış sürecinin merkezindeki ‘meşru aktör’. Yalnızca Kürtler değil, Türkiye’nin batısı, yani Türklerin önemli bir kesimi de, onun oynadığı ‘rol’e daha sıcak bakmaya başladı.
Yine bir yıl öncesini hatırlayın: Bölgede PKK’lılarla karşılaşıp onlarla el sıkıştıkları için, BDP’li milletvekilleri, neredeyse hapse atılmak üzereydi. Şimdiki durum: BDP milletvekilleri İmralı’da Öcalan’la görüşüyor, görüşmeleri paylaşmak amacıyla Kandil’e, (yani yolda karşılaşıp el sıkıştıkları) gerillaların liderlerine gidiyor, orada birlikte fotoğraflar çektiriyorlar. Bu fotoğraflarda ortaya çıkan görüntülerle, bu gelişmelerle; Türkiye’nin batısında da, bazı iniş-çıkışlara rağmen, ciddi bir ‘normalleşme’ eşiğine geliniyor.
Kürt sorununda, yasal değişiklikler, idari uygulamalar küçümsenmemeli. Yetersiz de olsa epeyce adım atıldı. Yetersiz kalan noktalar, Kürt tarafının eleştirilerine, tepkilerine ve siyaseten zaman zaman gerginliklere neden oluyor. İmralı ve Kandil’in ‘çözüm süreci’nin meşru aktörleri olarak kamuoyunca kabul görmesi, bu kanunlardan daha önemli ve kalıcı bir kırılma.
Böylesine devasa bir süreçte, ‘sorunun karşı tarafı’nın da psikolojik olarak, moral olarak hazır hale gelmesi belirleyicidir: Türkiye’nin batısının, Kürtlerin hak ve hukukunun tanınması konusunda ikna edilmesinin önemi büyük.
Toplumsal psikolojideki kırılma
Abdullah Öcalan’ın tecrübeli bir siyasetçi olarak izlediği esnek ve etkileyici çizgi, değişimin ana dinamiklerinden birisi olarak kabul edilebilir. ‘Türklerin algısı’nı iyi yönetirken Kürtleri de ikna edebilecek bir olgunlukla meseleleri kademeli olarak yönlendirebiliyor.
Başbakan Erdoğan da, yaklaşan seçimler nedeniyle zaman zaman esneklikten uzaklaşan tutumlar sergilese bile, sürecin kazasız belasız yürümesi noktasında özenini koruyor.
Sonuç olarak, bir yıldır, çocuklarımızın ölmediği, iki tarafın da barış içinde diyaloğa daha hazır hale geldiği bir ortamın içindeyiz. Kürtler, haklılıklarını ifade etmek ve hak talep etmek konusunda inisiyatifi ele geçirmiş durumdalar. Evrensel düzeyde, dünyanın kabul edebileceği bir zeminde siyaset yapma bilincine sahipler. Bunun ötesinde, süreçten Türkiye’nin bütününün kazançlı olduğu ve kazanımların genişleyeceğini görebiliyoruz.
Barzani’nin gelişini, bölgede oluşan samimi atmosferi, ‘Kürtlerin onca kazancının gerçeğe dönüşmesinin sembolik bir görünüşü’ olarak okumaktan yanayım.
ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.