“Üst akıl” falan aramaya gerek yok; yaşananların tümünden biz mesulüz. Ülkeyi bu hale getiren biziz. Kutuplaşmayı körükleyen bizleriz. Darbe yapmaya çalışanlar Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı. Darbe karşıtı sürecin mağduriyetlerini yaratanlar da öyle. Gazetecilerin, siyasetçilerin cezaevine girmesini talep eden, bunun önünü açan ve uygulamasını yapanlar da öyle.Üst akla falan hacet yok; bu ülkeyi biz bu hale getirdik.
Ama bunları zaten biliyorsunuz. Şu anda körüklenen Batı-karşıtlığının da aslında “Hayır biz Türkiye’yi evrensel demokratik normlara göre değil; kafamıza göre yönetmek istiyoruz” güdüsünden kaynaklandığını da biliyorsunuz.
Ama konumuz tam bu değil; bugün ekonomiyi konuşalım.
Dolar neden yükseliyor? Başka türlü bakalım meseleye: Zamanında TL neden değer kazandı? Ekonomi bilimi çok net. Petrolünüz yoksa ya da Çin gibi hakkı hukuku olmayan milyonlarca köle-vatandaşı yönetmiyorsanız, zengin olmak için ek şansınız demokrasi. Türkiye, 15 yıl önce Avrupa’ya yönelme ve demokrasiyi tesis etme kararı aldığı için zenginleşti. Bu yüzden bir noktada kişi başına milli gelir neredeyse 11 bin dolar oldu, büyüme yüzde 8’leri gördü. Onlar, Türkiye demokrasisinin altın yıllarıydı. Adalet ve Kalkınma Partisi’nin ilk dönemlerinde “Ben hukukun üstünlüğünü, eşitliği getireceğim; diğer Ortadoğu ülkeleri gibi olmayacağım” vaadiyle, dünyanın her yerinden Türkiye’ye yönelik yatırımları cezbetti. Türkiye halkının kendi iç cevherinin ortaya çıkmasını sağladı. Yatırım, hukukun üstünlüğü olan ve yönetimin tekelleşmediği yerlere akar; dünyadaki para bu yüzden Türkiye’ye aktı. Bu yoldan sapınca da para akışı durdu.
Demokrasi yolundan sapmaya başladığımız ölçüde Türkiye’ye “doğrudan yatırım” (FDI) durdu. Şöyle anlatayım. Bugün Türkiye’deki birçok bankanın yabancı ortağı var. Bunlar son 10 yılda yapılan alımlar. Ama bu bankalar bugünkü Türkiye resmiyle karşı karşıya olsaydı, asla bu ortaklıklara girmezdi. Kimse bu görüntüdeki bir ülkede büyük bir yatırım yapmaz. Bu kadar gerilim varken, denetimsizlik varken, belirsizlik varken, mal mülk de almaz.
Daha da kötüsü, elimizdekini de kaybetme riski var. Geçen hafta Diken.com’da ekonomist ve siyaset stratejisti Cenk Sidar’la güzel bir röportaj yayımlandı. Okumayanların 2 dakika göz gezdirmesini tavsiye ederim.
Sidar’ın şu cümleleri çok çarpıcı: “Ülkenin aydın, özgürlükçü, çağdaş ve demokrat gençleri artık siyasi olarak mücadele edemeyeceğini anladı ve çözümü ülke dışına çıkmakta buldu. Bugün tam anlamıyla seküler bir hicretten bahsediyoruz. Bunun örneğini daha geçen gördük. Almanya, Türkiye’deki muhaliflere bir çağrıda bulundu ve kucak açabileceğini söyledi. Bu acıklı bir durum. 1930’lardaki Türkiye, Almanya’daki zulümden kaçan bilim insanlarına kapıyı açarken, 80 sene sonra siyasi nedenlerle biz göç veriyoruz.”
Gerçekten de, sizi bilmiyorum ama benim çevremde herkes, “Bir yolunu bulsak da yurtdışına kapağı atabilsek” havasında. Çoğu gidemeyecek muhtemelen; ama ağızlardaki laf bu. Birikimi olanlar, çoktan parasının bir bölümünü çıkardı. Onu bırakın, Türkiye’nin en köklü şirketleri bile artık yavaştan yavaştan uzamaya bakıyor. Kalanlar da (iktidara göbekten bağlı ya da kamu müteahhidi değilse), ekonomik geleceğini garantide görmüyor. Bütün bunların otoriterleşmeyle ilgili olduğunu fark etmiyor musunuz?
“Defolup gitsinler. Kalanlarla yürürüz” diyebilirsiniz. İyi de, mutlak-itaatçı kesim siyaseten oy getirse de, topluma artı-değer sunmuyor. Gitmek isteyenler, sadece memleketin ressamı, öğrencisi, mimarı, müzisyeni değil, aynı zamanda beyaz yakalı bankacısı, doktoru, parlak beyinleri. Yaratıcı bir insan, bugün hangi üniversitede, hangi inovasyonu yapsın? Toplumun yaratıcı, özgürlükçü kesimiyle kavga edince, geriye ne patent kalır, ne yatırım...
Bu teoriler, bana ait de değil. Evrensel gerçekler bunlar. Ekonominin temel taşları. Daron Acemoğlu’nun “Ulusların Düşüşü” kitabı, insanlık tarihinde muhteşem bir ufuk turu. Binlerce yıllık tarihimizde, idare/yetki/güç, kral ya da padişahlarda toplandıkça, uluslar fakirleşmiş; bu güç parlamento, yargı, basın ya da diğer kurumlarla paylaşılınca, yani tepedeki erk “denetlenebilir” olunca, toplumlar her anlamda zenginleşmiş.
Türkiye’nin hikâyesi bu şablona tam uyuyor. Bu yüzden doların yükselmesine, yatırımların düşmesine şaşmamak lazım...
- BIST 9356.04
- Altın 4201.682
- Dolar 39.0074
- Euro 44.5213
- İstanbul 19 °C
- Diyarbakır 23 °C
- Ankara 20 °C
- İzmir 18 °C
- Berlin 13 °C
- Nûbihar Dergisinden Kürt Dili Dosyası!
- Nûbihar dergisinin 164.sayısı çıktı!
- Gazeteci Evrim Kepenek'e kelepçeli gözaltı!
- Gazeteci Sinan Aygül'e saldıran korumalar tutuklandı
- 15 barodan gazeteci Sinan Aygül’e yönelik saldırıya kınama
- İbrahim Kalın MİT Başkanlığına atandı
- Çanakkale ve Balıkesir'de art arda deprem
- Buldan ve Sancar eş başkanlığı bırakacaklarını açıkladı
- Başak Demirtaş: Selahattin adaylığını üç kez iletti
- Şenyaşar ailesi: ‘Gereken yapılmazsa ‘adalet’ pankartını Meclis’e asacağız’
- Cumhurbaşkanı Erdoğan yeni kabineyi açıkladı
- HDP’li yönetici: Demirtaş’ın talebi genel merkezimize ulaşmadı
- Biden, sahnede yere düştü
- Demirtaş: HDP, cumhurbaşkanı adaylığı talebimi gerekçesiz reddetti
- Selahattin Demirtaş: Aktif politikayı bırakıyorum
Dolar ve ‘Ulusların Düşüşü’

Aslı Aydıntaşbaş / Cumhuriyet
- Yorumlar 0
- Facebook Yorumları
Bu yazıya henüz yorum eklenmemiştir.
Yazarın Diğer Yazıları
- Yalancı bahar mı ikinci bahar mı?30 Ağustos 2018 Perşembe 13:34
- Mutsuzluk beter umutsuzluk daha beter19 Ağustos 2018 Pazar 09:40
- Avrupa ile yakınlaşmak için17 Ağustos 2018 Cuma 11:45
- Trump, Brunson’la ilgili ne demiş?12 Ağustos 2018 Pazar 10:42
- Takas formülü: Önce Rahip Brunson sonra Hakan Atilla05 Ağustos 2018 Pazar 12:20
- Brunson yaptırımları ve devam eden pazarlıklar02 Ağustos 2018 Perşembe 12:13
- Brunson’la takas fikri kimden çıktı29 Temmuz 2018 Pazar 13:06
- Al Papaz’ı ver Halkbank’ı26 Temmuz 2018 Perşembe 10:39
- Sessizlik22 Temmuz 2018 Pazar 11:45
- Batı’yla pazarlık15 Temmuz 2018 Pazar 11:40
- Osmanlı bu değildi12 Temmuz 2018 Perşembe 11:11
SON EKLENEN GALERİLER
ÖNE ÇIKANLAR
Fotoğraflarla Kürdistan’a dönen ilk hacı kafilesi
Başkent Hewler’de huzurevi
IŞİD’in son mevzisinden kaçış...
Kürdistan Parlamentosu'nun yeni üyeleri yemin etti
12345678
- Süleyman ÇevikKürtçe zorunlu eğitim bir haktır!
- Ersin TekGeleceğin Önündeki Engel: Geçmiş!
- Roşan LezgînZazakî Kur’an Meali ve İncil çevirisi
- Bayram BozyelSri Lanka; İktidar hırsının trajik sonuçları
- Abdullah Can“Bediüzzaman’ın hançeri” mi, Bediüzzaman’ı hançerlemek mi? (5)
- Mustafa Özçelik‘’Helalleşme’’ söylemini destekleyerek, kapsamlı helalleşmelere kapı ara
- Rahmetullah KarakayaBinelim kuşa gidelim Muş’a (2)
12
Sait Çürükkaya...
Antep'te sokak düğününe bombalı saldırı
Cizre'deki bodrumlarda ne yaşandı?
Nizamettin Ariç - Xakî Bîngol - Çîyayê Şengalê
12345678
- Murat YetkinSon üç gün, son üç soru
- Hayko BağdatKürtler TİP’e neden kırgınlar?
- Arzu YılmazKürt seçmenin seçimi ve dış politika
- Hediye LeventCIA Şefi neden Orta Doğu'da?
- İsmail Beşikci59 Yıl Sonra Şemdinli
- Mehmet Latif YıldızGüçlendirilmiş parlamenter sistem üzerine
- Akif BekiHDP’yi kapatmak neye yarar?
- Fehim TaştekinKürtler için lanet geri mi dönüyor?
- Ahmet TaşgetirenYargı sancısı -bumerangı unutmamak
- Fehmi KoruFırat’ın doğusuna gitmiyoruz, tamam. "Neden"...
- Aydın Doğanİstanbul seçimleri ve ötesi…
- Galip Dalayİran'a Sovyet modeli...
- Hakan AlbayrakMalcolm X
- Elif ÇakırBize ne oldu böyle?
- Orhan Kemal CengizHDP neden arabayı atın önüne koyuyor?
- Yaşar YakışFırat’ın doğusu sorunu askeri harekâtsız da çözümlenebilir mi?
- Mücahit BiliciDonald Trump’ın Zülkarneyn olarak portresi
- Tarık Ziya EkinciKılıçdaroğlu'nun Ahmet Türk'le görüşmesi bir skandaldır
- Akdoğan Özkan'ABD Çin ile Savaşacak'
- Murat SabuncuABD, Türkler ve Kürtler arasında 'çözüm' için devrede mi?
- Ahmet AltanMilliyetçilik ve Aydınlar
- Aslı AydıntaşbaşYalancı bahar mı ikinci bahar mı?
- Amberin Zaman‘Al papazı, ver papazı’ derken elde ne kaldı?
- Etyen MahçupyanErken seçim istemeyip ne yapsaydı?
- Kadri GürselÜç yıl sonra HDP yine anahtar
12345
RÖPORTAJ
Arzu Yılmaz: Irak Başbakanı Kazımi’nin ziyareti Türkiye’den ABD’ye mesajKürt sorunu üzerine çalışmaları ile tanınan ve Kürdistan Bölgesinde de görev yapan Hamburg Üniversitesi Misafir Öğretim Görevlisi Dr. Arzu Yılmaz Irak Başbakanı Kazımi’nin ziyaretini Evrensel'e değerlendirdi.
Türkan Elçi: 'Tahir hiçbir rüyamda benimle konuşmadı’Bugün Diyarbakır Barosu Tahir Elçi’nin öldürülmesinin beşinci yılı.
Kürt hukukçuya Yeni Zelanda'dan 'Küresel Etki ÖdülüERBİL (K24) - Kürt hukukçu Rez Gerdi, mültecilerle ilgili yaptığı çalışmalar ve gösterdiği çabalar nedeniyle Yeni Zelanda’da “Küresel Etki Ödülü”nü kazandı.
PSDK lideri: Kürtler ABD’yle doğrudan görüşmeliKürdistan Sosyalist Demokrat Partisi (KSDP) Genel Sekreteri Muhammed Haci Mahmud, Bağdat’la yaşanan bazı sorunlar konusunda kesin sonuçlar alınması için Kürtlerin ABD’yle doğrudan görüşmesi gerektiğini söyledi.
ÖZEL MAKALE
Konya’daki katliama ilişkin gözaltı sayısı 13’e çıktıKonya’da yedi kişinin katledildiği ırkçı saldırıya ilişkin gözaltına alınanların sayısı 13’e yükseldi.
Reuters: Türkiye sınıfta kaldıKoronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında Türkiye'de 2 haftadır hafta sonları akşamları sokağa çıkma yasağı uygulanıyor. İngiliz haber ajansı Reuters'ın analizine göre bu yasaklar bir işe yaramadı.
Demirtaş hakkında yeni iddianame: 3 yıla kadar hapsi istendiAnkara Cumhuriyet Başsavcılığı, Başsavcı Yüksel Kocaman'ı hedef gösterdiğini iddia ettiği HDP'nin tutuklu eski eş genel başkanı Selahattin Demirtaş hakkında yeni bir iddianame hazırladı. İddianamede Demirtaş’ın 3 yıla kadar hapsi istendi.
Mesud Barzani: Kerkük; anılar, düşler ve düşüncelerBarzani, “Saddam Kerkük’ün Kürtlerin hakkı olduğunu kabul ediyor muydu?” şeklindeki soruya, “Şahsen kendisi bana, ‘Kerkük Kürt kentidir’ dedi."
KÜLTÜR SANAT
Nûbihar Dergisinden Kürt Dili Dosyası!Nûbihar dergisinin 165. Sayısı Kürt Dili Dosyası olarak çıktı.
Nûbihar dergisinin 164.sayısı çıktı!Nûbihar dergisinin yeni sayısı okuyucusuyla buluştu.
Nûbihar dergisinin 163. sayısı çıktı3 ayda bir Kürtçe yayınlanan Nûbihar dergisinin 163. sayısı zengin bir içerikle çıktı.
Feyruz, Suudi Arabistan’da konser vermeyi reddettiArap dünyasının yaşayan en büyük şarkıcısı Feyruz, Suudi Arabistan'ın insan haklarına saygı göstermediğine dikkat çekerek konser davetini reddetti.
Tüm Hakları Saklıdır © 2009 İlke Haber | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.
Tel : 0532 261 34 89
Tel : 0532 261 34 89
ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.