Davos’taki “one minute”ten Köln’deki “eine minute”ye

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın yarın Almanya’nın Köln şehrindeki Lanxess Arena’da yapacağı miting üzerine yazmak için bilgisayar başına geçtiğimde, Twitter’dan İstanbul Okmeydanı’nda Uğur Kurt adlı bir kişinin muhtemelen polis kurşunuyla vurulduğunu öğrendim. 30 yaşındaki Kurt, Okmeydanı Cemevi’nde bir yakınının cenaze törenine katılıyormuş. O sırada bir grup gösterici bir polis aracını molotofkokteyliyle ateşe vermiş. İddiaya göre polislerin göstericileri dağıtmak için sıktığı kurşunlardan biri Kurt’a isabet etmiş.

Öyle bir çağda yaşıyoruz ki, özellikle kent merkezlerinde yaşanan hemen hemen her şey kayıt altına alınıyor. Nitekim polis aracının ateş almasının, sivil polislerin ateş açmasının, Kurt’un cemevi avlusunda vurulup yere düşmesinin, öfkeli vatandaşların polislere bağırmasının ve yine cemevine gaz bombası atılmasının görüntülerinin hepsine sosyal medya üzerinden birkaç dakika içinde ulaşabiliyoruz. Bu nedenle haber duyulur duyulmaz “eylemciler bir başka eylemciyi vurdu” gibi yalan haber yazanlar anında yalanlanıyorlar.

Tabii bir de hiçbir şekilde yalanlanamayanlar var: Komplo teoricileri. Kurt’un vurulduğu haberi alındıktan birkaç dakika sonra, olayın sorumluluğunu Alman Gizli Servisi BND’ye yükleyenler çıktı. Bu keskin ve hızlı zekâlılara göre Almanlar Erdoğan’ın Köln mitingini iptal ettirmek için yerli işbirlikçilerini devreye sokmuş ve Okmeydanı’ndaki olayları tezgâhlamışlardı.

Alevilerin protestosu

Tabii ki gülünç ama gülüp geçmek de mümkün olamıyor zira Erdoğan’ın Köln mitingi etrafında gittikçe tırmanan bir tartışma ve gerilim söz konusu. Şu ana kadar verilen tepkilerden, Erdoğan’ı Köln’de konuşacak olmasından memnun herhangi bir Alman siyasetçi olmadığı anlaşılıyor. Son olarak Başbakan Angela Merkel, “Eminim ki Başbakan Erdoğan, cumartesi günü sorumluluk ve hassasiyet duygusuyla hareket edecektir” diye bir açıklama yaptı.

Almanlar miting nedeniyle Türkiye’de yaşanmaktan olan kutuplaşmanın kendi topraklarına birebir sirayet etmesinden endişeleniyorlar. Nitekim Erdoğan, Avrupalı Türk Demokratlar Birliği’nin (UETD) 10. yılı vesilesiyle sayılarının 20 bin olması beklenen bir kalabalığa seslenirken, Almanya Alevi Birlikleri Federasyonu (AABF), yine Köln’de, bazı Alman gruplarının da destek vereceği bir protesto gösterisi düzenleyecek. (Bundan tam iki gün önce İstanbul’da bir cemevinde Alevi bir vatandaşın vurulması, ona yardım etmek isteyenlerin de gaz bombasına maruz kalması...)

Ankara-Berlin gerilimi

Öte yandan Türk-Alman ilişkilerinin çok kötü bir dönemden geçtiği de açık. Kısa süre önce, Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck’un Türkiye ziyaretinde hükümete yönelttiği sert eleştirilere, Başbakan Erdoğan aynı sertlikte cevap verdi; hükümete yakın bazı medya organları da Gauck’a alenen hakaret etti. Ardından Alman basınında, özellikle Soma faciasından sonra Erdoğan’a yönelik eleştiri, suçlama ve hakaretlere tanık olduk. Tabii bu durum, Türkiye’de öteden beri popüler olan Almanya’ya yönelik komplo teorilerinin tekrardan devreye sokulmasına kapı araladı.

Erdoğan’ın Köln mitingini iptal edeceğini sanmıyorum. Bunun birkaç nedeni öne çıkıyor.

1) Öncelikle yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız ilk kez önümüzdeki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde bulundukları yerlerde oy kullanabilecekler. Yani AKP’nin en kuvvetli cumhurbaşkanı adayı olan Erdoğan yarın Köln’de bir bakıma seçim mitingi yapacak. Eğer bu seferki başarılı olursa başka ülke ve şehirlerde yeni mitingler de söz konusu olabilir zira özellikle Almanya’daki seçmenler Köşk seçimlerinin gidişatını değiştirebilir.

2) Erdoğan, Gauck’un Türkiye’deki konuşmasına Almanya’da cevap vermek isteyecektir. Bu açıdan, Türkleri de hedef alan, Alman derin devletiyle bağlantılı ırkçı cinayet şebekelerine karşı etkili adımlar atılmamasını özel olarak gündeme getirebilir.

3) Köln mitingi etrafında oluşan gerilim Erdoğan’a, Köşk seçimleri arifesinde, Soma faciasını bir ölçüde geri plana itebilecek bir fırsat sunuyor olabilir. Diğer bir deyişle yarın Davos’taki “one minute” kadar etkili olmasa da Köln’de bir “eine minute” vakası yaşayabiliriz.

(Başbakan Erdoğan dün Koç Grubu’nun bir fabrika açılış törenine katılmış ve oraya gelirken telefonla konuştuğu Angela Merkel’in selamını Mustafa Koç’a iletmiş. Almanya’nın Koç Grubu ile birlik olup Erdoğan’ı tasfiye etmek istediğini ileri sürenlerin bu konuda herhâlde bir açıklamaları olacaktır.)