Dubai merkezli düşünce kuruluşu Legatum Enstitüsü’nün 2008 yılından bu yana yayımladığı endekste Türkiye mutluluk liginde 110 ülke arasında 75’inci sırada yer almış.
Listenin ilk sırasında Norveç, son sırasında ise Orta Afrika Cumhuriyeti bulunuyormuş...
***
Türkiye’nin 75’inci sırada olduğu endekste mutluluğun ölçümüne takıldım...
Mutluluk, sözlükte, ‘bütün özlemlere eksiksiz ve sürekli olarak ulaşılmaktan doğan kıvanç durumu’ olarak tanımlanmakta...
Ancak mutluluk, şimdiye dek sayısız defa farklı tanımları yapılmış göreceli bir kavram.
Ayrıca, vücutta melatonin, serotonin ve endorfin hormonlarının salgılanmasının mutluluk üzerinde etkili olduğu düşünülmekte...
Buna göre kış aylarında daha az salgılanan hormonlar nedeniyle mutluluk oranı sıcak aylara göre daha düşük.
Gene, kuzey kesimlerdeki ülkelerde intihar edenlerin sayısının Ekvatoral kesimlerden fazla olmasının nedeni de bu.
Kısacası, iklim değişiklikleri mutluluğu etkileyen faktörlerden...
***
Mutluluk kavramı hakkındaki farklı yaklaşımlara bakarken, çete ve fuhuş operasyonunda gözaltına alınan ve sonrasında tutuklanan Cübbeli Ahmet Hoca olarak bilinen Ahmet Mahmut Ünlü’ye adamlarının kadın ayarladığı iddiası televizyonda alt yazı olarak geçti.
Polisin hazırladığı fezlekede çok eğlenceli detaylar var...
Örneğin, Cüppeli Hoca’ya kadın temin eden adamları şifreli kelimeler kullanıyorlarmış; ‘kadın’ yerine talebe ya da yemek; kadınlara ödenen ücret için zekât ya da gömlek; fuhuş buluşmaları için de toplantı...
***
‘Adamlarının Özbekistan, Kazakistan ve Fas gibi ülkelerden kadın getirerek Cüppeli Ahmet Hoca’ya sunduğu’ iddiası üzerine dinlerin mutluluğa nasıl baktığını da bir kez daha merak ettim.
Çoğunlukla mutluluğun maddi değerlerle edinilemediği, çünkü maddi değerlerin geçici olduğu, gerçek veya devamlı mutluluğun ise geçici olmayan manevi değerlere bağlı olduğu, bunun da canlılara duyulan sevgiyle çok yakından ilgili olduğu görülmekte...
Ve gene gerçek mutluluk, başkaları için verilen emeklerin ruhta bıraktığı hazlar, vazifesini yerine getiren varlığın duyduğu huzur ve sevinç hali olarak da tasvir edilmekte...
Jet ski’ye binerken resimleri çekilen Cüppeli’nin durumu pek de bu anlatıma uymuyor...
Cüppeli sanki sözlükte yer alan mutluluk tanımına daha yakın:
‘Bütün özlemlere eksiksiz ve sürekli olarak ulaşılmaktan doğan kıvanç durumu’...
Ayrıca, Ünlü’nün adamlarının kadınlara ödenen ücret için zekât şifresini kullanmaları da fazlasıyla garip...
Türkiye mutluluk sıralamasında 75’inci sırada da, Cüppeli acaba bireysel olarak nerede?
***
Mutluluk, acaba, ‘dünyevi’ işler ile ‘uhrevi’ işler ayrımında nerede yer almakta?
Cüppeli’nin durumu ne, bu ayrımda bir yeri var mı?
Felsefeye abanarak tartışılırsa konu derinleşebilir...
***
Kavramlar üzerinde yoğunlaşmayı kestim...
Sadece Melih Cevdet Anday’ın ‘fotoğraf’ başlıklı o çok sevdiğim şiirini mırıldanmakla yetindim:
‘Dört kişi parkta çektirmişiz,
Ben, Orhan, Oktay, bir de Şinasi...
Anlaşılan sonbahar
Kimimiz paltolu, kimimiz ceketli
Yapraksız arkamızdaki ağaçlar...
Babası daha ölmemiş Oktay’ın,
Ben bıyıksızım,
Orhan, Süleyman efendiyi tanımamış.
Ama ben hiç böyle mahzun olmadım;
Ölümü hatırlatan ne var bu resimde?
Oysa hayattayız hepimiz.’
***
İyi pazarlar...
ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.