Başbakan Kürt sorununu es geçti

“Başbakan yeni ne söyledi” diye sorarsanız, “Yeni bir şey yok” diye cevap verebiliriz. Değerlendirmemizi AK Parti kurmaylarıyla paylaştığımızda, “Partinin köklerine vurgu yapan bir konuşma yaptı” dediler. Biraz daha üstelediğimizde, ‘AK Parti 2023 Siyasi Vizyonu’ isimli bir belgeyi gösterdiler. Bu belgenin iki sayfalık bir özetini, 63 madde halinde sıralanmış olarak elimize tutuşturdular.

Başbakan’ın kafası karışık mı, yoksa hâlâ tam tanımlayamadığımız ‘yeni dönem’e ilişkin bir taktik mi uyguluyor?

Başbakan, CHP’ye yönelik, “Gelin Kürt sorununu çözmek için ortak komisyon kuralım” önerisini tekrar etti, vurguladı. Bunu söyleyeceğini bilmiş olmamıza rağmen tekrar söylenmesini önemsiyorum. Enerji Bakanı Taner Yıldız’a CNN Türk’teki yayın sırasında sordum: “Neden CHP’ye yönelik bu kadar sert bir dil kullanıyor? Çözüm için ana muhalefet partisiyle birlikte hareket etmek önemli. Bunu hepimizden çok Başbakan bilir...” Taner Yıldız, Kılıçdaroğlu’ndan gelen ‘hain’ suçlamasının gerilimi tırmandırdığını, bu nedenle Başbakan’ın da böyle bir dile yönelmiş olabileceği yorumunu yaptı.

‘2023 yılı vizyonu’, gerçekten de dikkat çekici değişiklilik hedeflerini barındırıyor. ‘Anadilde kamu hizmetlerine erişim’, ‘anadilde savunmanın sorun olmaktan çıkarılması’ gibi başlıklar, Kürt sorunu açısından önemli. ‘Partilerde tek tipleştirici hükümlerin kaldırılması’, ‘seçimlerle ilgili mevzuatın toptan gözden geçirilmesi’, ‘temsilde adaletin sağlanması için tedbirler alınması’ da dikkat çekici... ‘Darbelerin dayanağı olan mevzuatın ayıklanması’, ‘Kürtçe tercümanlık’ gibi hedefler sıralanmış durumda...

Bunları neden söylemedi?

Başbakan’ın konuşmasına baktığımızdaysa, bu temel konuların hiçbirinden söz edilmediğini görebiliyoruz. Bunu nasıl yorumlayabiliriz?

Herkesin değinmeye niyetlenip de içine attığı, konuşmaktan çekindiği konu, hiç şüphesiz Cumhurbaşkanlığı seçimiydi. İki sene sonra Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanlığı’na aday olduğunda ne olacak? Biliyoruz ki, Tayyip Bey ‘başkanlık sistemi’nden yana. Şimdiye kadar olduğu gibi 2023 yılına kadar da Türkiye’nin yönetimindeki ‘birinci adam’ olarak kalma niyetini, açıkça dile getirmese bile herkes biliyor…

Kendisinin konuşmasını ‘Cumhurbaşkanlığına giden yolda yapılmış bir konuşma’ olarak tanımlayanlar da oldu. ‘Daha geniş seçmen kitlesini hedefleyen bir konuşma’ yorumu yapıldı. Geniş kitleler, programlara, tüzüklere değil, TV ekranlarında dinledikleri konuşmaya bakarlar. Başbakan’ın da bunu hesaba kattığı varsayılıyor.

Tek adam kongresi

Bu kongre, bize, bir ‘tek adam kongresi’ görüntüsü verdi. Parti yönetimine kim girecek? Kimler bakan olacak? Kongrede nasıl bir siyasi çıkış yapılacak? Bunları, bilgi almaya çalıştığımız en üst düzey yöneticiler dahil kimse bilmiyordu. Bu yazıyı yazdığım sırada, Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu adayları açıklanmıştı. O ana kadar, adı geçenlerin kendilerinin de haberleri yoktu.

Aralarında Cumhuriyet gazetesinin de bulunduğu gazetelerin kongreye alınmaması ise açıklanabilir bir durum değil. Düne kadar kendisi bu tür yasaklamalarla yüz yüze gelmiş bir akımın aynı yöntemlere başvurması, demokrasi kültürü açısından ironik.

“Çevreden merkeze doğru yürüyen AK Parti, sonunda merkezde yerleşikleşti ve eski sözlerini unutup iktidar olmanın keyfini yaşamaya başladı” yönündeki değerlendirmeleri doğrulayan birçok gösterge ile karşılaştık. ‘Bütün yetkilerin Ankara’da toplandığı sistem’in, giderek daha köklü şekilde içselleştirildiğini görebiliyoruz.

Yıllar önce, bir ‘Yerel Yönetimler Kanunu’ çıkarılmıştı. O zamanlar böyle değişikliklere istekliydiler. Ahmet Necdet Sezer tarafından bu kanun veto edildi. O gün bugündür, AK Parti yönetimi, ‘yerel yönetimleri güçlendirmek’, ‘merkezin yetkilerini çevre ile paylaşmak’ gibi konu başlıklarından uzak. Bunu hatırlattığım AK Partililer, Kürt sorununu işaret ederek “Bu durum devam ettiği sürece yerel yönetimler meselesi gündeme gelmez” dediler… Oysaki, yerel yönetimlerin, yerel meclislerin güçlendirilmesi, çözümün kolaylaştırılmasındaki kilit noktalardan biri.

Sonuç olarak, her türlü yetkiyi elinde tutan bir Başbakan’ın, ‘her şeye egemen’ olduğu ve özünde pek bir ‘sürpriz’ veya ‘ciddi bir yeni yönelim’ barındırmayan bir kongre yaşadık.

“Cumhurbaşkanlığı seçimi ve sonrası AKP ne olacak” sorusunun cevabı, önümüzdeki günlere kaldı.