Nükleer iptale gidiyor, kamunun içinde olacağı modele geçiliyor..
Türkiye Elektrik Ticaret A.Ş.(TETAŞ) tarafından 19 Ocak’ta yapılan ve Rus-Türk ortaklığı Atomstroyexport- Inter RAO Park Teknik’ten oluşan konsorsiyumun tek katılımcı olduğu nükleer santral ihalesi iptale gidiyor.
Rusya Başbakan’ı Putin’in ziyaretinde de önemli bir başlık oluşturan nükleer ihalesinde hükümet kararının “iptal” yönünde şekillendiği öğrenildi. Buna göre şu anda ağırlık kazanan plan, ihalenin iptal edilmesi, ardından da nükleer santral kurulmasıyla ilgili “’kamu-özel ortaklığı’na dayalı yeni bir modeli işletecek yasal altyapı çalışmasının yeni baştan hazırlanması” olarak belirlendi.
Böylece hükümet, tamamen özel sektörün yapacağı bir nükleer santral yatırımı yerine, kamu- özel ortaklığı nükleer yatırım modelini de benimsedi.
Yol haritası değişiyor
Türkiye’nin ilk nükleer santralinin yapımı için açılan ihalede nihai karar Bakanlar Kurulu tarafından verilecek. Hükümetin konuyla ilgili kararının ihalenin iptal edilmesi yönünde olduğu belirtilirken, bu kararın sadece ihalenin iptali olmayacağı, Türkiye’nin kuracağı nükleer santral serüveninde yol haritası değişikliği olduğu da vurgulanıyor.
Buna göre Türkiye, Mersin Akkuyu’da kurulacak santralin hukuki altyapısını hazırlarken, tamamen özel sektör yapımı bir süreç öngörmüştü. Ancak yeni dönemde Türkiye, bu yaklaşımından tamamen vazgeçiyor. Kamunun kısmen ortak olduğu yeni modele göre hukuki altyapı kurulacak.
Halen devam eden nükleer santral ihalesi sürecine ilişkin mevzuat altyapısı ve hukuki çerçeveye göre, nükleer santral ihalesinde bir model değişikliği yapılamıyor. Kamunun da içinde yer alacağı kamu-özel sektör ortaklı yeni bir modele geçilebilmesinin koşulu olarak mevcut ihalenin iptalinin ardından hukuki sürecin yeni baştan başlaması gerekecek. Bu kapsamda yeni bir yasa çıkarılarak, bu yasaya uygun ikincil mevzuat çalışmalarının tamamlanması yoluna gidilecek.
21.16 centlik fiyatı 15.3’e çektiler Putin ‘Bizim fiyatımız zaten ucuz’ dedi
19 Ocak’taki ihalede verdiği 21.16 kwh/centlik teklif yüksek bulunan Rus Atomstroyexport- Inter RAO-Park Teknik konsorsiyumu, fiyatını kwh başına 15.3-13.4 cent aralığına düşüren yeni teklifini TETAŞ’a sunmuştu.
Ancak TETAŞ’ın bu teklifi değerlendirebilmek için, Bakanlar Kurulu’ndan yetki alması gerekiyor. İhale uzun süredir Bakanlar Kurulu’nun vereceği kararı beklerken, Türkiye’nin fiyatı 12 cent’e çekmek için pazarlık yaptığı belirtilmişti.
Putin’in ziyaretinde de nükleer konusu gündeme gelmiş, Putin hükümete ihaleyle ilgili bizzat lobi yaptığını sorulara vardiği yanıtlarda da açıklamıştı. Hükümet Rus-Türk konsorsiyumundan yeni bir fiyat indirimi istediğini açıklarken, Putin’in konuşmasında “Bizim fiyatımız zaten ucuz” demesi dikkatlerden kaçmamıştı.
Enerji Bakanı Yıldız ise Putin’in gidişinin ardından, “Nükleerde maliyetin aşağıya çekilmesiyle alakalı yüzde 15, yüzde 25’lere kadar makul bir oranda kamu payının gerçekleşmesi de söz konusu olabilir” bilgisini verdi.
BAKAN YILDIZ İŞARETİNİ VERMİŞTİ:
‘Dünyadaki 440 santralin hiçbiri tamamen özel değil’
EnerJİ Bakanı Taner Yıldız, geçtiğimiz hafta şunları söylemişti: “Bizim beklentimiz daha düşük bir fiyat olması yönünde. Onların (Rus-Türk ortaklığı) alma isteğiyle, bizim fiyat düşürme isteğimiz makul bir noktada kesişirse bu iş olur, kesişmezse olmaz.
11 tane firma davet edilip de, bir tane firma katılıyorsa oturup kendimize bir bakmamız lazım. Rusya’nın verdiği teklife karşı değiliz, bunun tek teklif oluşunu özeleştiri yapmamız lazım. Dünyadaki 440 tane santralde tamamen özel sektör payı yok. Nükleer enerjide, kamunun içinde olabileceği bir yapıyı getirmemiz gerekebilir. Yüzde 25 artı 1 modeli de olabilir. Bu ihale bir süreç ve söyleyeceklerimi kısıtlıyor.”
ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.